ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 22 Σεπτεμβρίου 2020
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Καλησπέρα σας από το Υπουργείο Υγείας. Ξεκινά η ενημέρωση από τον Υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων Νίκο Χαρδαλιά και τον επίκουρο Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, Γκίκα Μαγιορκίνη. Στην ενημέρωση συμμετέχει και ο Υφυπουργός Υγείας Βασίλης Κοντοζαμάνης, προκειμένου να απαντά σε ερωτήματα που αφορούν στο σύστημα Υγείας. Κύριε Μαγιορκίνη, έχετε το λόγο. ΓΚ. ΜΑΓΙΟΡΚΙΝΗΣ: Καλησπέρα σας. Θα ξεκινήσουμε με την ημερήσια έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης. Οι νέες διαγνώσεις της νόσου είναι 346, εκ των οποίων 23 συνδέονται με γνωστές συρροές και 25 εντοπίστηκαν κατόπιν ελέγχων στις πύλες εισόδου της χώρας. Στην Αττική είχαμε 210 διαγνώσεις, ενώ ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 77. Όπως έχουμε πει, τα μεγάλα αστικά κέντρα σε παγκόσμια κλίμακα αποτελούν τα σημεία που η επιδημία ήταν ιδιαίτερη έντονη στο πρώτο κύμα, αλλά φαίνεται ότι επανέρχεται ιδιαίτερα απειλητικά και στο δεύτερο κύμα. Είναι ενδεικτικό ότι την προηγούμενη εβδομάδα καταγράφηκε ρεκόρ 2 εκατομμυρίων κρουσμάτων. Για την αντιμετώπιση του δεύτερου κύματος που ήδη πλήττει πολλές χώρες, έχουν αναγγελθεί και ληφθεί μέτρα περιοριστικά, με σκοπό την ανάσχεση της επιδημίας. Κάποιες χώρες, όπως το Ισραήλ, εφαρμόζουν lockdown τύπου πρώτου κύματος, ενώ σε άλλες χώρες εφαρμόζονται επιλεκτικά απαγορεύσεις μετακινήσεων με βάση τις κοινωνικοοικονομικές προτεραιότητες. Ο αριθμός των νέων διαγνώσεων στην Ελλάδα με SARS-CoV-2 παραμένει σε υψηλότερα των 300 ατόμων, επίπεδα για δεύτερη εβδομάδα χωρίς σημεία υποχώρησης, ενώ ο αριθμός των ατόμων που χρειάζονται μηχανική υποστήριξη της αναπνοής, οι διασωληνωμένοι, έχει διαρκώς αυξητικές τάσεις. Στο επίκεντρο αυτής της επιδημικής έξαρσης παραμένει η Αττική, όπου και καταγράφονται τουλάχιστον οι μισές και πολλές φορές περισσότερες από τις μισές διαγνώσεις ανά ημέρα. Ο επταήμερος κυλιόμενος μέσος όρος θανάτων ανά ημέρα έχει φτάσει τους 5 και έτσι έχει προσεγγίσει τον αντίστοιχο του πρώτου κύματος. Ο χρόνος διπλασιασμού του κυλιόμενου μέσου όρου θανάτων ανά ημέρα στο δεύτερο κύμα είναι περίπου 4 εβδομάδες μέχρι τώρα, ενώ στο πρώτο κύμα ο αντίστοιχος μέσος διπλασιαζόταν ραγδαία σε χρονικό διάστημα περίπου 7 με 10 μέρες. Αυτή η σαφώς πιο αργή εξάπλωση της επιδημίας είναι ενδεικτική της μείωσης της μεταδοτικότητας σε σχέση με το πρώτο κύμα, ως αποτέλεσμα των ήδη ληφθέντων μέτρων. Ωστόσο, δείχνει σαφώς ότι απαιτείται επιπλέον σημαντική προσπάθεια ώστε να αναστραφεί η επιδημική εξάπλωση. Όσον αφορά την εφαρμογή των μέτρων στην Αττική και ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα, αλλά και χθες, η επίδρασή τους αναμένεται να εκτιμηθεί προς το τέλος της επόμενης εβδομάδας, κατ’ αρχάς, από τον αριθμό των νέων διαγνώσεων. Να επαναλάβουμε την παράκληση για τους άνω των 65. Να περιορίσουν τις κοινωνικές τους επαφές στις ελάχιστες δυνατές. Ενώ για τους συγγενείς τους, να θεωρούν τους εαυτούς τους ως πιθανούς ασυμπτωματικούς φορείς και να προσέχουν όσο μπορούν περισσότερο. Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να τονιστεί ότι στην επόμενη ημέρα, υπάρχει η λογική της αποφυγής των όποιων οριζόντιων μέτρων και εφαρμογής στοχευμένων παρεμβάσεων, ανάλογα με το προφίλ που παρουσιάζει η επιδημία, με έμφαση σε μέτρα τοπικού χαρακτήρα. Μεγάλο ρόλο παίζει η προτεραιοποίηση των κοινωνικοοικονομικών δραστηριοτήτων, λαμβάνοντας συγχρόνως την αναμενόμενη απόδοσή τους στον περιορισμό της επιδημίας. Ίσως το πιο απλό παράδειγμα αυτής της λογικής προτεραιοποίησης στη λήψη μέτρων σε παγκόσμια κλίμακα, έρχεται δια του στόματος του Fauci στις 13 Αυγούστου: «οι περιοχές με μεγάλο επιδημικό φορτίο έχουν τις εξής επιλογές, είτε να κλείσουν τα μπαρ, είτε να κλείσουν τα σχολεία». Υπάρχουν λοιπόν προτεραιοποιήσεις οι οποίες λαμβάνονται και θα συνεχίσουν να λαμβάνονται. Τέλος, με αφορμή τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στην Μαδρίτη εχθές, θεωρώ ότι ένα άλλο σημαντικό σημείο που θα πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα σε αυτή τη φάση, όπου η επιδημία δείχνει ένταση, είναι η πόλωση που δημιουργεί η παρατεταμένη κόπωση από την πανδημία. Θα πρέπει όλοι μας να οπλιστούμε με υπομονή και συμπόνια για τους συνανθρώπους μας, να μην επιτρέψουμε στον φόβο μας να μας παρασύρει σε αντιπαραθέσεις, φανατισμό και στιγματισμό. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα που δείχνουν ότι η επιτυχής αντιμετώπιση της επιδημίας επιβάλλει κατ’ αρχήν ειλικρινή σεβασμό στη διαφορετικότητα, είτε αυτή είναι η κοινωνικοοικονομική, είτε είναι εθνική, είτε φυλετική, είτε θρησκευτική, αλλά και οποιαδήποτε διάσταση αυτού που αντιλαμβανόμαστε με τον ευρύ όρο κουλτούρα. Όπως αναφέρεται και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας σχετικά με τους παράγοντες που εμπόδισαν την έγκαιρη αντιμετώπιση της επιδημίας του Εμπόλα το 2014-2015, όλοι οι ειδικοί γνωρίζουμε ότι όταν οι τεχνικές παρεμβάσεις έρχονται σε σύγκρουση με βαθιά ριζωμένες πρακτικές κουλτούρας, η κουλτούρα πάντα νικάει. Όλες οι προσπάθειες, λοιπόν, ελέγχου μίας επιδημίας θεωρούμε ότι πρέπει να δουλεύουν μέσα και μαζί με την κουλτούρα και ποτέ ενάντιά της. Σας ευχαριστώ πολύ. Θα είμαι στη διάθεσή σας για ερωτήσεις στο τέλος. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε κύριε Καθηγητά. Το λόγο έχει ο κύριος Χαρδαλιάς. Ν. ΧΑΡΔΑΛΙΑΣ: Καλησπέρα σας και από την Πολιτική Προστασία. Βρισκόμαστε σε μια πολύ κρίσιμη φάση εξέλιξης της πανδημίας, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε μεγάλο μέρος του κόσμου και ειδικά σε όλη την Ευρώπη. Το βλέπετε καθημερινά από τα μέτρα που λαμβάνονται σε διάφορες χώρες, έκανε και συγκεκριμένη αναφορά ο κύριος Καθηγητής. Στην Πατρίδα μας, παρότι δεν είμαστε σε αυτό το σημείο, βρισκόμαστε επίσης σε μία πολύ κρίσιμη φάση ειδικά στην Αττική και ακόμα ειδικότερα στο κέντρο της Αθήνας, όπου όπως είπαμε και στην προηγούμενη ενημέρωση, βρισκόμαστε στο «πορτοκαλί». Από εχθές έχουν τεθεί σε ισχύ νέα περιοριστικά μέτρα, προκειμένου να αποφύγουμε την περαιτέρω διασπορά του ιού. Όπως έχει δείξει η εμπειρία, στις διάφορες περιοχές που εφαρμόστηκαν τοπικά μέτρα είχαμε αντιμετώπιση του προβλήματος. Αυτό δείχνει άλλωστε και η εμπειρία του καλοκαιριού. Στο πλαίσιο λήψης μέτρων άμεσης εφαρμογής για την πρόληψη και τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού στην Περιφέρεια Αττικής και προκειμένου, αφενός να αποσυμφορηθούν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, αλλά και οι χώροι εργασίας, αφετέρου να προστατευτούν οι εργαζόμενοι από τον κορονοϊό, προβλέπονται συγκεκριμένα προσωρινά και έκτακτα μέτρα για την οργάνωση του τόπου και του χρόνου εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Ειδικότερα:- Προβλέπεται η υποχρέωση του εργοδότη να εφαρμόσει το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας με την αξιοποίηση και του συνόλου των διαθέσιμων τεχνολογικών δυνατοτήτων, αλλά και ψηφιακών εφαρμογών σε ποσοστό 40% επί του συνολικού αριθμού των εργαζομένων του που δύνανται να εργαστούν με το σύστημα αυτό. Προβλέπεται ρητά ότι η υποχρέωση αυτή υφίσταται μόνο σε όποιες περιπτώσεις η εργασία μπορεί να παρασχεθεί με το σύστημα της εξ’ αποστάσεως εργασίας, δηλαδή μόνο εφόσον η φύση της παρεχόμενης εργασίας είναι συμβατή με την τηλεργασία και, επομένως, εξαιρούνται της υποχρέωσης αυτής ενδεικτικά οι εκπαιδευτικές δομές που υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, οι δομές παροχής υπηρεσιών Υγείας (διαγνωστικά κέντρα, ιδιωτικά νοσοκομεία ή μονάδες ημερήσιας φροντίδας ή νοσηλείας), οι φαρμακαποθήκες, οι επιχειρήσεις υπεραγορών τροφίμων, οι ταχυμεταφορές.
- Εισάγεται ως έκτακτο μέτρο η σταδιακή προσέλευση και η αντίστοιχη αποχώρηση των εργαζομένων προς και από τον τόπο εργασίας, με σκοπό την αποσυμφόρηση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, καθώς και του τόπου παροχής της εργασίας. Πιο συγκεκριμένα, η έναρξη και λήξη του ωραρίου προσαρμόζεται με τρόπο ώστε οι εργαζόμενοι να προσέρχονται και να αποχωρούν ανά μισή ώρα και εντός δίωρου σε σχέση με την έναρξη και τη λήξη αντίστοιχα του ωραρίου τους. Περαιτέρω προβλέπεται ότι για το χρονικό διάστημα εφαρμογής του συγκεκριμένου μέτρου αναστέλλεται η υποχρέωση του εργοδότη να καταχωρεί στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ του Υπουργείου Εργασίας κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων. Σε κάθε περίπτωση, ορίζεται ότι εξακολουθούν να ισχύουν οι προστατευτικές διατάξεις, καθώς και η υποχρέωση του εργοδότη για προαναγγελία της υπερεργασίας και της νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης πριν από την πραγματοποίησή τους στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.